1. Brainstorm over één (eenvoudige) vraag.
Hoe bereid je een brainstorm voor? Analyseer het brainstormonderwerp en vertaal de briefing naar één eenvoudige vraag per brainstormsessie. En daarbij geldt: hoe eenvoudiger de vraag, hoe makkelijker die creatieve ideeën zullen komen. Bevat je onderwerp verschillende aspecten of onderdelen? Splits ze dan op in deelvragen. Wil je bijvoorbeeld een nieuw product lanceren naar 4 verschillende doelgroepen? Dan is het effectiever om 4 korte brainstormsessies te houden per doelgroep dan één grote allesomvattende brainstorm.2. Hoe concreter je vraag, hoe concreter de ideeën
Je hoort het vaak: grenzen stellen beknot de creativiteit. Niets is minder waar. Het menselijk brein kickt immers op duidelijk afgebakende en hyper concrete probleem. Geef een ontwerper carte blanche om een nieuwe stoel te ontwerpen - de kans is groot dat hij begint te flippen. Maar geef hem een briefing met een concreet kader - een duurzame cool uitziende stoel voor beweeglijke zesjarige schoolkinderen - en de ideeën ontspruiten als vanzelf uit zijn brein.3. Combineer alleen + samen brainstormen
Het is niet omdat je met 6 mensen rond de tafel zit, dat je de hele tijd samen moet brainstormen. Neen, je bedenkt veel meer en meer verscheiden ideeën als je een grotere groep af en toe opsplitst in duo's of individuen. Zo combineer je het snelle en dynamische groepsbrainstormen met het meer bedachtzame solobrainstormen.4. Stormwriting met post-its
Dit herken je waarschijnlijk. Je zit in een brainstorm en hebt een idee. Maar iemand anders is aan het woord, dus moet je wachten...en wachten. Uiteindelijk laat je je idee varen, of erger nog, je vergeet het. Dit fenomeen, het simpele feit dat je vaak moet wachten om je ideeën op tafel te leggen, is de grootste rem op meer en betere ideeën tijdens een groepsbrainstorm. Oplossing: de onvermijdelijke post-its. Heb je een idee? Noteer het dan meteen op een post-it - één idee per post-it. En ga meteen verder met het bedenken van nieuwe ideeën. Zo hoef je nooit meer te wachten om je idee naar voren te brengen. Bijkomend voordeel: minder assertieve types komen makkelijker aan bod.5. Selectie: extra aandacht voor ongewone ideeën
Deel de selectiefase op in twee ronden. In de eerste ronde stemmen de deelnemers individueel op hun beste ideeën. In een tweede selectieronde vraag je de deelnemers gericht te zoeken naar originele, nieuwe, ambitieuze, spannende ideeën - ideeën met een X-factor. Waarom? Omdat mensen bij een eerste spontane selectie geneigd zijn om voor zekerheid te kiezen. En ten tweede, omdat nieuwe ideeën vaak tijd nodig hebben om door te dringen.6. Slaap er eens over
Duitse onderzoekers hebben het bevestigd: slapen is een bijzonder effectieve strategie om onverwachte invallen op te wekken. Daarom: spreid je brainstormsessie over twee dagen. Bijvoorbeeld een uurtje op maandag en een uurtje op dinsdag. Vraag aan de deelnemers om in de tussentijd nieuwe invallen te noteren - of geef hen de opdracht om 5 nieuwe ideeën te bedenken. Je zult het merken: de ideeën bedacht na een nachtje slapen zitten er vaker boenk op.7. Brainstormen in stilte
Genoeg van al dat geklets tijdens meetings? Brainstorm dan eens in stilte. Brief de deelnemers, hang een flipovervel op de muur, geef iedereen een pakje post-its en dan...stilte. Deelnemers schrijven hun ideeën op de post-its en plakken ze op een flipovervel duidelijk zichtbaar voor de andere deelnemers. Zodat die er kunnen op meeliften.
Koen de Vos is copywriter en brainstormbegeleider. Hij begeleidde al honderden brainstormsessies en is auteur van Brainstormen. 50.000 ideeën per dag. (2e editie 2013).
Zelf aan de slag? Download hier de uitgebreide handleiding.
